Finovate Europe 2019: FinTech’in Geleceği
Bu yazı, 12–13 Şubat 2019’da Londra’da düzenlenen Finovate Europe 2019 etkinliğinde sunulan demoları anlatmak amacıyla hazırlamaya başladığım ve aslında bitirmek konusunda geciktiğim bir yazı. Neyse, önemli olan bitirmekti ve faydalı bir özet olacağını düşünüyorum.
Finovate her yıl olduğu gibi bu yıl da finansal teknolojiler alanında dünyanın nabzını Londra’da tutmaya devam etti. Kurulduğu 2007 yılından beri, finansal hizmet teknolojilerindeki inovasyonları ve bunların yaratıcısı olan startupları dünyaya tanıtmayı amaçlayan Finovate bunu 7 dakikalık canlı ürün demoları ile gerçekleştiriyor.
2017 yılında iş modelini değiştiren Finovate, Londra dışında San Francisco, New York, Hong Kong, Dubai ve Cape Town gibi bölgesel ve global pazarları temsil eden şehirlerde düzenlediği konferanslarla finansal hizmetlerin geleceğini gözler önüne seriyor.
Bu sene Londra’da düzenlenen etkinlikte gizli şifre 7–34–2 şeklindeydi. Yani, 7 dakikalık sunumlarla günde 34 startup’ın canlı demolarını 2 gün boyunca dinleyeceksiniz demek. 2 gün boyunca toplamda 64 startup demosunu nefes kesici bir süratte dinlemek oldukça ilginç deneyimlerden biri. Boş laf yok, reklam yok, konsantrasyonu bozacak herhangi bir şey yok. Dolayısıyla tam anlamıyla yoğunlaşabileceğiniz, hedef odaklı etkinliklerden biri. 2016 yılında katıldığım ilk Finovate etkinliğinde bu şoku yaşadıktan sonra bu sene biraz daha hazırlıklıydım.
FinTech İstanbul ekibi olarak katıldığımız Finovate London etkinliğinde, 1300’den fazla finansal kuruluşun üst düzey yöneticisi, yatırımcılar, teknoloji şirketlerinin yöneticileri, hükümet yetkilileri ve medya startupların demolarını dinlemek ve olası işbirliği olanaklarını değerlendirmek için oradaydı. Daha da güzeli, ikinci günün sonuna kadar orada kaldılar!
Bu yazıda sizlerle benim gözüme takılan startupların çözümlerini paylaşmaya çalışacağım. Diğer demolara Finovate Blog sayfasından ulaşabilirsiniz.
Finovate Europe’da 2019 FinTech Ajandasını Oluşturan Megatrendler
Bu sene dinlediğimiz startupların sundukları hizmetlerin kısa bir analizini yapacak olursak benim “kelime bulutu” listemde en çok işlenen konuları aşağıdaki gibi sıralamak mümkün (bu kavramları orijinal dilinde bırakıyorum):
1. Open Banking
2. API
3. PSD2
4. Banking-as-a-Service (BaaS)
5. Cloud
6. Onboarding
7. KYC
8. Compliance
9. Digital ID
10. Artificial Intelligence
11. Machine Learning
12. Chatbots / Communication Platforms
13. Robo Advisory
14. Scoring and Landing
15. Behavioral Analytics
16. UX
17. Blockchain
18. Payment Platforms and Wallets
19. Social Banking
20. CES Countries
Open Banking, PSD2, BaaS, API, Cloud
Open Banking (Açık Bankacılık), AB’de PSD2 düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle oldukça hız kazanmış durumda. 2016 yılında katıldığım Finovate etkinliğinde startuplar’ın bu konuda çalışmaya başlamış olmasını görmeme rağmen, bu sene gelinen nokta o günle kıyas götüremeyecek durumda. Dinlediğimiz demoların büyük çoğunluğu PSD2 düzenlemesinin getirmiş olduğu avantajları kullanarak bu konuda güzel çözümler üretmiş. Open Banking ile birlikte ortaya çıkan bir başka hizmet ise BaaS (Banking-as-a Service). Yani size hazır bankacılık platformu sunan startuplar. Adeta “Bankacılığın Wordpress”i olarak adlandırılabilecek bu platformlar, bir neo-bank veya challenger bank kurmaya kalktığınız zaman size hazır altyapıyı sunan, ekle-kaldır, sürükle-bırak özellikleri ile hizmetleri kolaylıkla yönetebileceğiniz çözümler üretmişler. Tabii ki “bulut” üzerinde!
Five Degrees 2010 yılında kurulan Hollandalı bir şirket. Matrix Cloud adını verdikleri ve birkaç dokunuşla bulut tabanlı dijital bankacılık (Digital Core Banking) hizmetleri sunabileceğiniz, müşteri odaklı bir banka altyapısı oluşturma fırsatı sunuyor.
ebanKIT 2014 yılında Londra’da kurulan şirket, omni-channel dijital bankacılık platformu sunan yapılardan bir diğeri. Ebankit Studio uygulaması üzerinden, finansal kuruluşların ihtiyaçlarına göre tasarlayabilecekleri platformu “7 dakikanın altında kurma” olanağı sunmakta. Ayrıca Mambu Sandbox yapısına sahip.
API tabanlı BaaS hizmeti sunan bir diğer şirket ise 2002 yılında Estonya’da kurulmuş olan Icefire, sunduğu ürün ise Modularbank.
2013 yılında kurulan Kanadalı Salt Edge, PSD2 ve Open Banking platform çözümlerini sunan bir API platformu. PSD2 ile hayat bulan AISP ve PISP hizmetlerini White Label ürün olarak sunabiliyorlar.
Alman NDGIT de bankacılar ve sigortacılar için API platform hizmeti sunan şirketlerden biri.
Digital Onboarding, KYC, Digital ID, GDPR, Compliance
Digital Onboarding, KYC ve Digital ID konuları da bu senenin önemli konuları arasındaydı. 2016 yılında demoların çoğunluğu Digital ID konusundaydı ve hepsi PSD2’ye hazırlık sürecinde gerçekleşmekteydi. Her çeşit biyometrik verinin kimlik doğrulama konusunda denendiği 2016’dan bugüne değişen şey, bunların artık hayata geçmiş olmasıydı. 2019’da FaceID en çok kullanılan kimlik doğrulama yöntemlerinden biri olarak karşımıza çıktı. Open Banking ile ortaya çıkan konulardan bir diğeri de veri gizliliği ve güvenliği sorunu. Bu konuda da verilerin tek bir yerde güvenli olarak tutulması, şifrelenmesi, istediğiniz biçimde paylaşılmasına izin verilmesi hizmetlerini sunan (Cyber Identity Management) çözümler de dikkatimizi çekti.
Norveçli bir dijital banka olan Monobank 2015 yılında kurulmuş. Avrupa bankacılık lisansına sahip ve 6 ülkede faaliyet gösteriyor. Mono Pay adını verdikleri white label kredi kartı ve ödeme platformunu müşteri deneyimini kolaylaştırmak amacıyla tasarlamışlar. FaceID ile giriş yapılabilen platformda dijital kredi kartınızın anında üretilmesi mümkün. Aynı zamanda belirleyeceğiniz etiketler (tag) ile harcamalarınızı takip etmek, durdurmak veya sadakat programları ile birleştirmek mümkün.
Dijital kimlik konusunda çözüm üretenlerden biri de 2018 yılında kurulan İsviçreli Tap-Id. Biyometrik veri ile Blockchain teknolojisi kullanarak, GDPR ve AML4 uyumlu dijital kimlik yönetimi sağlayan bir self-onboarding platformu sunuyor.
iProov, 2011 yılında kurulan ve patentli Flashmark teknolojleri ve deep-learning teknolojisi ile FaceID ve ayrıca geliştirdikleri Palm ID ile telefon kamerasını kullanarak avuç içi tarama yaparak biyometrik kimlik doğrulaması sağlamakta. Tabii ki bulut tabanlı bir çözüm.
LOQR 2015 yılında Portekiz’de kurulmuş bir şirket. Customer onboarding, KYC, AML, uzaktan hesap açma gibi süreçleri kolaylaştıran bir Kimlik Yönetimi Platformu olarak faaliyet gösteriyor.
Blinking, 2017’de Sırbistan’da kurulmuş. Blockchain ile dijital kimliklerin güvenli ortamda korunmasını sağlayan, onboarding ve KYC süreçlerini kolaylaştıran GDPR uyumlu biyometrik çözümleri bulunmakta.
Hollandalı InnoValor 2013’te kurulmuş. ReadID isimli ürünleri ile mobile onboarding ürünleri ve kimlik doğrulama yazılımları geliştiriyorlar. Ayrıca, NFC teknolojisini kullanarak, pasaportların üzerindeki RFID çiplerinden dijital imza üretebiliyorlar.
Keepabl 2017’de Londra’da kurulan bir şirket. Bir SaaS hizmeti olarak çalışan ürün, GDPR konusunda Privacy-as-a-Service tarzı çözümler sunuyor.
Scanovate, 2015 yılında İsrail’de kurulmuş. Kendilerini “Cyber Identity Management Platform” olarak adlandırıyorlar. KYC360 platformu üzerinden KYC ve uyum süreçlerini kolaylaştırıyorlar.
AI, ML, Robo-Advisory, Chatbots, Behavioral Analytics, Wallets, Payment Platforms, Social Banking
Yapay Zeka barındıran çözümler yine oldukça revaçtaydı. Özellikle Machine Learning altyapısına sahip robot yatırım danışmanlık (Robo-advisory) hizmeti sunan çözümler ilgi çekiciydi. Chatbot uygulamalarını kullanan iletişim platformları (Communication Platforms) ise size neredeyse bir canlıyla konuştuğunuzu düşündüğünüz deneyimler sunmakta. Müşteri davranışlarını göz önünde bulundurarak tahmin, tavsiye ve yönlendirme yapan Behavioral Analytics çözümleri de oldukça göz alıcıydı.
Glia, 2016’da New York’ta kurulan bir şirket. Müşterilerle bankaları arasındaki iletişimi yönetecek Omniguide ürününün demosunu yaptı.
Voca.ai 2017’de İsrail’de kurulmuş. Yapay zeka destekli “Human-friendly Virtual Agent” olarak kendini konumlandırıyor. İtiraz yönetimi konusunda bir insan kadar yetenekli olduğu iddia ediliyor!
Qwil Messenger, 2017’de Londra’da kurulan ve güvenli chat platform hizmetleri sunan bir şirket.
ITMagination 2008 yılında Polonya’da kurulan bir şirket. Demo yaptıkları Behaviolytics ürünü ile, kişilerin gerçek zamanlı verilerini analiz ederek, müşterilere kompleks teklifler sunabilen veya bir sonraki kararını iyileştirerek finansal açıdan en iyi sonuçları almasını kolaylaştıran teklifleri sunan hizmetleri üretiyorlar.
Crealogix 1996’da Zürich’te kurulmuş ve FinTech 100 listesine giren bir şirket. Aynı zamanda Finovate içinde gerçekleşen Best of the Show ödülünü de alan bir şirket. TimeWarp ürünü ile finansal karaların simülasyonunu yapan
Dorsum 1996’da Macaristan’da kurulmuş. Yapay Zeka destekli My Wealth ürünü ile banka müşterilerine A’dan Z’ye varlık yönetimi hizmetleri sunuyorlar.
Swanest 2014’te Londra’da kurulan ve özel ve kurumsal müşterilere akıllı yatırım hizmetleri sunan bir şirket. Risk & Return Scanner ürünleri ile Monte Carlo Senaryo tekniklerini kullanarak “automated investment” tarzı çözümler sunabiliyorlar.
Nine Dynamics 2015 yılında Kanada’da kurulmuş bir şirket. Yapay zeka destekli Titan ürünleri ile web tabanlı bir yatırım aracı hizmeti veriyorlar.
BlueRush 2004 yılında Toronto’da kurulan bir şirket. Individeo isimli ürünleri ile finansal kuruluşlara “interaktif kişiselleştirilmiş video platform” hizmetleri sunuyorlar.
Kredi kartı ve ödeme platformu çözümlerinden de ilginç bazı örnekler var. 2007 yılında Pittsburg’da kurulan Dynamics, “Intelligent Card” konusunda çalışıyor. Wallet Card ürünü ile interaktif, programlanabilir ve token üretebilen kartlar üreterek ödeme dünyasına değişik çözümler sunuyorlar.
PayKey 2014 yılında İsrail’de kurulmuş ve bankacılık hizmetlerine herhangi bir sosyal medya üzerinden ulaşılabilmesini sağlayan Social Banking çözümü sunan bir şirket. Geliştirdiği klavye uygulaması ile sosyal medya üzerinden bankacılık hizmetlerine entegre olabilmeyi sağlıyor.
Fcase, ise Finovate’te ülkemizi temsil eden tek şirket. Farklı güvenlik uygulamalarının verilerini kullanarak güvenlik çözümlerinin orkestrasyonunu sağlamayı amaçlayan şirket 2018 yılında Londra’da satış faaliyetlerini yürütmek amacıyla bir merkez kurmuş. Kurucusu olan Emre SAYIN ile görüştüğümüzde, geliştirme ekibinin ülkemizde yer aldığı şirketin, sahtekarlık tespiti (Fraud Detection) konusunda uzmanlaştığını ve en büyük müşterilerinden birinin İş Bankası olduğunu belirtti.
Blockchain de listemde yer almaktaydı, ancak bu sene hiçbir çözüm sadece blockcahin odaklı değildi. Yukarıda bahsettiğim şirketlerden TapID dijital kimlik çözümleri sunarken, Blinking ise dijital kimliklerin güvenli ortamda saklanmasını sağlıyor. 2017’de Slovenya’da kurulan ABC Tech ise, Leonus isimli ürünleri ile, blockchain destekli anahtar teslim dijital banka hizmeti oluşturabiliyorlar.
Etkinlikte dinlediğimiz şirketlerden birçoğu İngiliz şirketi olmasına rağmen özellikle Doğu Avrupa kökenli yaratıcı girişimlerin de burada sahne aldığını gördük. Özellikle Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Sırbistan, Slovenya, Estonya ve Litvanya gibi ülkelerde kurulmuş ve tüm Avrupa’da faaliyet gösterebilen şirketlerin başarılı demolarını da dinleme fırsatı yakaladık.
İki Günün Özeti
Yazının başında belirttiğim gibi, iki günlük yoğun bir konferansın kısa özetini sizlerle paylaşmaya çalıştım. Tabii ki dinlediklerimizin tümünü burada anlatmak mümkün değil. Ancak tüm demolara ulaşmak için Finovate Bloguna veya Demo Video Arşivlerine bakabilirsiniz. Görüleceği gibi kelime bulutumda bulunan tüm kavramlar sunumlarda ağırlıklı olarak ele alındı. Ağırlığın Açık Bankacılık ve Yapay Zeka konuları üzerinde yoğunlaştığını görmek mümkün. Hatta bu konular Finovate’te 14 ve 15 Şubat 2019’da düzenlenen Zirve’nin de ana temalarını oluşturmaktaydı.
Finovate gibi etkinlikler, her zaman geleceğin önceden yansıması gibi düşünülebilir. Bu etkinliklerde oyunun kurallarını değiştirecek teknolojileri ve uygulamaları önceden görmek mümkün. Ülkemizdeki FinTech Ekosistemi açısından düşünüldüğünde, bu tür etkinliklerde yer almak önemli. Dinleyici olarak gittiğinizde işbirliği ve hatta yatırım olanaklarını değerlendirmek mümkün. Demo yapmak için gittiğinizde ise global anlamda önünüzde bambaşka fırsatların açılması mümkün. Diyeceksiniz ki her ihtimalde de bu tür etkinliklere katılmanın maliyetleri yüksek. Burada ekosistemin iki önemli oyuncusuna görev düşmekte. Birincisi, FinTech’lerle işbirliği yapan kuruluşların yetkililerine. İkincisi ise, devletin ilgili kurumlarına. Devletler bu konuya gösterdiği ilgi oranında ülkelerinde yatırım yapıyorlar. Hatta Yatırım Ajansları vasıtasıyla FinTech’leri global arenada bulunmaları amacıyla finansal anlamda destekliyorlar. Bunlarla ilgili örnekleri Money 2020 ve Singapur FinTech Festival için yazdığım yazılarda değinmiştim.
Finovate CEO’su Greg PALMER konferans için yeni yerler aradığını belirtti. Özellikle konferansın yapıldığı diğer şehirler düşünüldüğünde herbiri birer Hub olma özelliğine sahip. Acaba bundan sonra Finovate için yeni durak İstanbul olabilir mi??? Finovate Istanbul, Finovate Bosphorus veya Finovate Eurasia acaba düşünülebilir mi? Göreceğiz…
